Besinlerin gerekliliği

Bütün canlılar büyümek, gelişmek, ve yaşamını sağlıklı bir şekilde devam ettirebilmek için beslenmeye ihtiyaç vardır.

Canlılar koşmak, yürümek ve oyun oynamak için enerjiye ihtiyaç duyarız. Solunum yapmak, büyüyüp gelişmek gibi yaşamsal faaliyetleri sürdürmek için enerjiye ihtiyaç vardır.

Sağlıklı bir yaşam için;

-yediğimiz besinlerin tazeliğine,

-Temizliğine,

-Katkı maddesi içerip içermediğine bakmak gerekir.

Sağlıklı bir yaşam için alacağımız besinlerin yanında spor yapmakta gereklidir.

Yukarıda verilen besinlerden A, C ve D deki besinler sağlıklı beslenmeye uygun iken, B,Ç ve E deki besinler sağlıklı beslenmeye uygun değildir.

Çocukların sağlıklı olmak için;

-Açık havada oynamalı,

-Spor yapmalı,

- Dişleri fırçalamalı,

-Sebze ve meyveleri tüketmeden önce bol su ile yıkamalıdır.

Ø  Her canlının beslendiği besinler farklı olabilir. İnsan, et, süt, yumurta, sebze, ekmek vb ile beslenirken, bitkiler kendi besinini kendi üretir. 

Besin içerikleri ve görevleri

Vücudumuzun yaşamsal faaliyetleri sürdürebilmesi için gerekli yiyecek ve içecekler besin olarak adlandırılır. Bu besinlerin düzenli bir şekilde vücuda alınmasına beslenme denir.

Yediğimiz besinleri bitki ve hayvanlardan elde ederiz. Meyve ve sebzeler bitkisel besinler; et, balık, yumurta gibi besinler hayvansal besinlerdir.

Besinler vücudumuzda, yapıcı-onarıcı, düzenleyici ve enerji verici gibi gruplayabiliriz.

Yapıcı-Onarıcı Besinler

Bu grupta proteinler yer alır.

Proteinler: Vücudumuzun büyüme ve gelişmesinde görevlidir. Kazalar sonucu vücudumuzda meydana gelen yaraların ve yıpranan yerlerin onarılmasında rol oynar.

Enerji Verici Besinler

Spor yapma, yürüme, koşma, düşünme gibi günlük faaliyetlerimiz ile iç organlarımızın çalışması için enerjiye ihtiyaç vardır. Vücudumuz bu enerji ihtiyaçlarını karbonhidrat ve yağlardan sağlar.

Karbonhidratlar: şeker ve şekerli yiyecekler, ekmek, makarna ve tahıllarda bulunur.

Yağlar: Bitkiler ve hayvanlardan elde edilir. Ayçiçeği, mısır özü, fındık, zeytin ve cevizde bol miktarda bulunur.

Düzenleyici besinler

Vücudumuzun çeşitli yaşamsal faaliyetlerini düzenli olarak sürdürmesinde ve aldığımız diğer karbonhidrat, yağ, protein türü besinlerin vücuda yararlı hale gelmesinde rol oynar.

Su, mineraller ve vitaminler düzenleyici olarak görev yapar.

Vitaminler: Bütün besinlerde bulunur. Vücudumuzu hastalıklara karşı koruyarak direncini arttırır. A, B, C, D, E ve K gibi vitaminler vardır.

A vitamini büyümeye yardımcıdır. Kemik ve diş gelişiminde önemli rol oynar.  A vitamini eksikliğinde gözde gece körlüğü gibi önemli bozukluklar ortaya çıkar. Deride kuruma ve döküntü görülür. Yeşil sebzelerde, süt, balık ve yumurtada bulunur.

Değişik çeşitleri vardır. Sinir ve kasların gelişmesinde etkilidir. Et, süt, süt ürünleri ve tahıllarda bulunur.

Vücudun direncini arttırır.  Diş ve diş eti sağlığı için gereklidir. Yeşil sebzelerde, meyvelerde ve turunçgillerde bulunur.

Kemik ve dişlerin gelişimini sağlar. Yumurta, balık, süt ve peynirde bulunur.

Büyümeye yardımcıdır. Tahıl, sebze, süt ve yumurtada bulunur.

Kanın pıhtılaşması için gereklidir. Et, mısır, muz ve yeşil sebzelerde bulunur.

Not: Besinlerde karbonhidrat, protein ve yağ varlığını tespit etmek için aşağıdaki yöntemler uygulanır.

Lügol çözeltisi, karbonhidratın ayracıdır. Karbonhidratlı besinlere lügol damlatıldığında besin mavi-mor renk alır.

Nitrik asit ve biüret proteinlerin ayracıdır. Proteinlere nitrik asit damlatılınca besin sarı renk alır. Biüret damlatılınca mavi-mor renk alır. 

Yağlar ise kâğıda sürülünce kâğıtta şeffaf bir leke bırakır.